Լատինաամերիկացիների խոհանոցն իրենց կյանքի նման գունեղ է եւ տրամադրություն ստեղծող համերով լի: Նրանց բազմազան համերը, կյանքի ռիթմը եւ խառնվածքին բնորոշ շատ այլ հատկանիշներ արդեն կարելի է բացահայտել Երեւանում՝ Թումանյան 16 հասցեում բացված El Mestizo ռեստորանում:
Ռեստորանի բրենդ շեֆը GastroVino-ի ընթերցողին ծանոթ Խորեն Հարությունյանն է, ով մեզ հետ զրույցում պատմել է լատինաամերիկյան գույներն ու համերը ներկայացնող «խառնարյուն» ռեստորանի մասին:
5 երկիր՝ մեկ հասցեում
Երեւանում լատինաամերիկյան ռեստորան բացելու ոգեշնչումը Խորենն ունեցել է իր առաջին ռեստորանը բացելու օրը:
«2021 թվականի մարտի 8-ն էր, JanPho-ի առաջին աշխատանքային օրվա ավարտին մեր փլեյլիստում կուբայական երաժշտություն միացավ: Այդ պահին մտածեցի՝ ինչո՞ւ մեզ մոտ լատինաամերիկյան ռեստորան չկա: Երեւանում լատինաամերիկյան խոհանոցը հիմնականում ներկայացված է մեքսիկական ռեստորաններով, իսկ մնացած երկրները գրեթե բացակայում են: Մտածեցի՝ պետք է մյուս երկրների գույներն ու համերն էլ բերել Երեւան»,- ասում է Խորեն Հարությունյանը:
Խորեն Հարությունյանը | Լուսանկարը՝ Մեդիամաքս
«Սկզբում սկսեցի ուսումնասիրել կուբայական խոհանոցը, որը հարուստ անվանել չի կարելի, բայց, իմ պատկերացմամբ, ունի բավականին համեղ ուտեստներ: Այնուհետեւ որոշեցի ներկայացնել եւս 4 երկրի՝ Պերուի, Արգենտինայի, Բրազիլիայի եւ Մեքսիկայի խոհանոցը: Առանց մեքսիկականի լատինաամերիկյան խոհանոցն ուղղակի պատկերացնել հնարավոր չէ»,- ասում Խորենը:
Լուսանկարը՝ Մեդիամաքս
Շուրջ երկուսուկես տարի է պահանջվել նրանից՝ այս երկրների գույները, համերը բացահայտելու, ֆինանսական միջոցներ կուտակելու եւ նոր ռեստորան բացելու համար:
«Որքան որ կարողացել եմ ուսումնասիրել, բացահայտել լատինաամերիկացիներին, հասկացել եմ, որ նրանք շատ դժվար կյանքով են ապրում: Լատինաամերիկյան շատ քիչ երկրներ կան, որտեղ մարդիկ ապահով են իրենց զգում, բայց դա նրանց չի խանգարում իրենց առօրյան լցնել գույներով, երաժշտությամբ, պարերով, երգերով: Ներքին ուրախությունը, որը նրանք «ալեգրիա» են կոչում, անպակաս է իրենցից: Ուզում ենք, որ El Mestizo-ում շատ «ալեգրիա» լինի, որ մեզ մոտ եկող հյուրը զգա այն՝ մեր ուտեստների, դիզայնի, խմիչքի, երաժշտության միջոցով:
«Խառնարյուն» ռեստորանը
Ռեստորանի համար El Mestizo անունը բավականին դժվար են ընտրել՝ խոստովանում է Խորենը: Անունը որոշել են մի քանի պատճառով:
«El Mestizo թարգմանաբար նշանակում է խառնարյուն, ավելի ճիշտ՝ խառնարյուն տղա: Ես ինձ համար El Mestizo-ի պատմություն եմ հորինել: Իմ առաջին ռեստորանը՝ JanPho-ն մորաքույրն է, ում տուն գնում ես, լավ ապուրներ ես ուտում, կշտանում ես, որտեղ ամեն ինչ ջերմ եւ տաք է, իսկ El Mestizo-ն հորաքրոջ տղան է, որը սիրում է ակտիվ կյանք, բազմահամ, գույնզգույն ուտելիքներ եւ կոկտեյլներ, սիրում է, որ իր շուրջն աղմուկ եւ երաժշտություն է լինում եւ միշտ բաց է մարդկանց հետ շփվելու համար»,- ասում է նա:
Խորեն Հարությունյանը | Լուսանկարը՝ Մեդիամաքս
Նրա խոսքով՝ «խառնարյուն» լինելն իրենց խոհանոցում եւ բարում ստեղծագործելու լայն շրջանակ է տալիս. «Մենք չենք ուզում ասել, որ լատինաամերիկյան ավանդական խոհանոց ունեցող ռեստորան ենք, քանի որ դա ուղղակի չի կարող լինել Հայաստանում, եթե ռեստորանի խոհարարը լատինաամերիկացի չէ, մթերքները, բաղադրիչներն ու տեխնոլոգիաները ամբողջությամբ լատինաամերիկյան չեն: Սրանից ելնելով էլ որոշեցինք, որ El Mestizo անունը շատ լավ համապատասխանում է մեր ռեստորանին եւ խոհանոցին: Այսինքն՝ մենք օգտվում ենք լատինաամերիկյան մշակույթից, պատրաստման եղանակներից եւ բաղադրատոմսերից, բայց մեր խոհարարները հայեր են՝ օգտագործվող բաղադրիչների, մթերքների 50 տոկոսն էլ՝ հայկական»:
«Էլ մեստիզո» թիմը եւ մենյուն
Ռեստորանի թիմն էլ է «էլ մեստիզո» ստացվել: Բարմենները Կուբայից եւ Ռուսաստանից են, հյուրերին դիմավորող աշխատակիցը՝ Հայիթիից, գլխավոր խոհարար՝ Հալեպից:
Բարմեն Էլինը | Լուսանկարը՝ Մեդիամաքս
«Էլինը Կուբայից է եկել, միայն իսպաներեն է խոսում, հայերեն նոր-նոր սկսել է սովորել: Մեր մյուս բարմենն էլ ազգությամբ ռուս է, ով շատ լավ իսպաներեն է խոսում եւ դարձել է մեր շփման միջնորդը: Բայց ես Էլինի հետ շփվելու ձեւը գտել եմ, ամեն բառի վերջում «օ» եմ ավելացնում, իսպաներենի է նմանվում եւ իրար հասկանում ենք (ծիծաղում է, հեղ.) »,- ասում է Խորենը:
Խորեն Հարությունյանը | Լուսանկարը՝ Մեդիամաքս
El Mestizo-ի մենյուն Խորենն է կազմել, բայց ասում է՝ խոհանոցում գլխավորը Հակոբն է, այնտեղ ինքն էլ է ենթարկվում նրան:
«Լատինական Ամերիկան շատ բազմազան խոհանոց ունի: Գաղթականների, կղզիաբնակ կրեոլների, իսպանացիների, արաբների մշակույթը խառնվել է տեղացիների մշակույթին եւ ստացվել համեղ ու գունավոր խոհանոց: Պերուում՝ասիացիների ազդեցությունը կա, Բրազիլիայում՝ պորտուգալացիների, Ամերիկայի եւ Մեքսիկայի սահմանային մասն էլ հայտնի «տեքս-մեքս» խոհանոցն է ներկայացնում: Այն ավելի նոր, բայց արդեն բավականին հայտնի խոհանոց է»,- ասում է բրենդ շեֆը:
Նոպալ կակտուսը, բրազիլական նախուտեստները եւ սալսաները
Ռեստորանի գլխավոր խոհարար Հակոբ Հենդիյանը GastroVino-ի համար առանձնացնում է մենյուում ընդգրկված մի քանի անուն եւ պատմում դրանց մասին:
Հակոբ Հենդիյանը | Լուսանկարը՝ Մեդիամաքս
«Կուբայի խոհանոցից El Mestizo-ի մենյու է ընդգրկվել հայտնի Ռոպա Վիեխա ուտեստը, որը թարգմանաբար «հին շոր» է նշանակում: Երբ ուտելիքին նայում ես, հասկանում ես, թե ինչու է այդ անունը ստացել: Ռոպա Վիեխա պատրաստելու համար տավարի միսն այնքան է եփվում, որ քրքրվում է, թելիկների է բաժանվում եւ մաշված շորի տեսք ստանում: Թելիկների նմանվող միսը տապակվում է բանջարեղենով, ձիթապտղով եւ մատուցվում բրնձի հետ: Մեզ մոտ ունենք նաեւ պերուական հայտնի սեւիչեն, որը սաղմոնով է պատրաստվում, հետագայում նախատեսում ենք նաեւ իշխանով փորձել: Սեւիչե պատրաստելու համար ձկան ֆիլեն լիմոնի մեջ դենատուրացիայի է ենթարկվում եւ մատուցվում առանց ջերմային մշակման, այսինքն՝ հում վիճակում: Թթվային միջավայրում հում ձկան սպիտակուցները ձեւափոխվում են եւ նոր ու հետաքրքիր համ ստանում»,- ներկայացնում է Հակոբը:
Հակոբ Հենդիյանը | Լուսանկարը՝ Մեդիամաքս
Խոհարարն ասում է, որ El Mestizo-ի մենյուն հարուստ է նաեւ աղցաններով: Շուրջ 9 տեսակի աղցան ունեն:
«Նոպալ աղցան ունենք, որը պատրաստում ենք Մեքսիկայում հայտնի Նոպալ կակտուսի մարինադով: Ընդհանրապես Նոպալ կակտուսի 114 տեսակ կա, գրեթե բոլոր տեսակներն ուտելի են։ Նոպալը մեքսիկացիները շատ հաճախ են օգտագործում ճաշատեսակների եւ ապուրների մեջ։ Այն համային առումով ամենաշատը նման է կանաչ լոբուն։ Դրանցից նաեւ մարմելադներ են պատրաստում»,- պատմում է Հակոբը:
Լուսանկարը՝ Մեդիամաքս
Գլխավոր խոհարարը մենյուից առանձնացնում է լատինաամերիկյան տարբեր երկրներում հայտնի Չորիլիանա ուտեստը:
«Այն պատրաստվում է տավարի կամ խոզի մսով, որը 24 ժամ եփվում է հատուկ վակուումային տարբերակով, չորիզո երշիկով: Լատինաամերիկացիների մոտ շատ տարածված այս երշիկը մենք տեղում ենք պատրաստում՝ հնեցված խոզի մսով, համեմունքներով, զեյթունի ձեթով, գինով եւ ծխեցրած պապրիկայով: Երշիկն այս ուտեստին պիկանտություն է հաղորդում: Չորիլիանայի պարտադիր բաղադրիչներն են նաեւ կարտոֆիլի ֆրին եւ վերջում ավելացվող թույլ եփված ձուն»,- մանրամասնում է խոհարարը:
Լուսանկարը՝ Մեդիամաքս
El Mestizo-ի ճաշացանկը հարստացնում են արգենտինական սթեյքերը, բրազիլական նախուտեստները, մեքսիկական տակոները, որի հացիկները եւս տեղում են պատրաստվում՝ եգիպտացորենի ալյուրից:
Լուսանկարը՝ Մեդիամաքս
«Բրազիլական ամենահայտնի Կոշինիա եւ Ակարաժե նախուտեստներն ենք ներառել մեզ մոտ: Ակարաժեն սպիտակ լոբու բլիթներով, ծովախեցգետնի պաշտետով եւ կոկոսով է պատրաստվում: Առաջին հայացքից թվում է, թե չհամադրվող բաղադրիչներ են, բայց վերջնական արդյունքը շատ համեղ է ստացվում:
Կոշինիան էլ հավի մսով եւ բեշամել սոուսով պատրաստվող ուտելիք է, որը ներսից սոուսային է, դրսից՝ խրթխրթան: Ընդհանրապես բրազիլական խոհանոցը բավականին հարուստ է, հետագայում իրենցից նոր անուններ կունենանք մենյուում»,- ասում է գլխավոր խոհարարը:
Լուսանկարը՝ Մեդիամաքս
Հակոբը հավելում է՝ լատինաամերիկյան խոհանոցը հարուստ է սալսաներով (սոուսներով), որոնց մեծ մասը պատրաստվում են թարմ բանջարեղենից եւ մատուցվում ուտեստներից շատերի հետ. «Կանաչիներից լատինաամերիկացիները ամենաշատը համեմ են օգտագործում: Գրեթե ամեն ինչի հետ սիրում են համեմ դնել»:
Արփի Ջիլավյան
Լուսանկարները՝ Ագապե Գրիգորյանի
Կարծիքներ
Հարգելի այցելուներ, այստեղ դուք կարող եք տեղադրել ձեր կարծիքը տվյալ նյութի վերաբերյալ` օգտագործելուվ Facebook-ի ձեր account-ը: Խնդրում ենք լինել կոռեկտ եւ հետեւել մեր պարզ կանոներին. արգելվում է տեղադրել թեմային չվերաբերող մեկնաբանություններ, գովազդային նյութեր, վիրավորանքներ եւ հայհոյանքներ: Խմբագրությունն իրավունք է վերապահում ջնջել մեկնաբանությունները` նշված կանոնները խախտելու դեպքում: